A) İntraepiteliyal lezyon veya habaset açısından negatif
a) Saptanabilen organizmalar;
– Trichomonas vaginalis
– Morfolojik olarak kandida ile uyumlu mantar
– Bakteriyel vajinozis’i düşündüren vajinal flora değişikliği
– Morfolojik olarak Aktinomiçes ile uyumlu bakteriler
– Herpes simpleks virüs ile uyumlu hücresel değişiklikler
b) Diğer non-neoplastik değişiklikler (opsiyonel);
– Reaktif hücresel değişikler:
– İnflamasyon (reparasyon değişiklikleri dahil)
– Radyasyon etkisi
– İntrauterin araç etkisi
– Histeroktemi sonrası glandüler hücreler
– Atrofi
B) Epiteliyal hücre anomalileri
1) SKUAMÖZ HÜCRE
a) Atipik skuamöz hücreler (ASC)
– Önemi belirsiz (ASC-US)
– HSIL şüphesi (ASC-H)
b) Düşük derecede skuamöz intraepiteliyal lezyon (LSIL)
– (HPV infeksiyonu hücresel değişikliklerini içerir; hafif derecede displazi; CIN I)
c) Yüksek derecede skuamöz intraepiteliyal lezyon (HSIL)
– (Orta ve yüksek derecede displazi; CIS, CIN II, CIN III)
– İntazyon şüphesi taşıyan bulgular
d) Skuamöz hücreli karsinom
2) GLANDÜLER HÜCRE
a) Atipik
– Endoservikal hücreler
– Endometriyal hücreler
– Glandüler hücreler
b) Atipik
– Endoservikal hücreler
– Glandüler hücreler; öncelikle neoplazi lehinde
c) Endoservikal insitu karsinom
d) Adenokarsinom
– Endoservikal
– Endometriyal
– Ekstrauterin
– Spasifiye edilemeyen tip
C) Diğer malign neoplaziler
Servikal karsinomlar
Serviks karsinomunun risk faktörleri
● En önemli risk faktörü HPV 16, 18, 31 ve 33’dür.
● Erken yaşta seksüel ilişki, çok sayıda cinsel partner, çok sayıda partnerle ilişki kurmuş erkek partner
● Düşük sosyoekonomik düzey
● Multipl gebelik
● Sigara
● HSV-2 enfeksiyonu
Servikal intraepitelyal neoplazi (CIN) epitelde atipik görünümlü hücrelerin, işkal ettiği kalınlığa göre isimlendirilir.
CIN I (düşük grade SIL): Servikal skuamoz epitelde alt 1/3’lük tabakada displazik hücreler izlenir, etkilenen hücrelerde koilositler saptanabilir.
CIN II (yüksek grade SIL): Servik skuamoz epitelinde alt 2/3’lük tabakada displazik hücreler, yüzeydeki hücrelerde maturasyon vardır, etkilenen hücrelerde koilositler saptanabilir.
CIN III ve insitu karsinom (yüksek grade SIL): Tüm mukoza displastik hücrelerden oluşur, koilositler ve yüksek mitoz saptanır.
CIN’ların hepsinde epitelin bazal tabakası sağlam olup, submukozal invazyon yoktur.
HPV enfeksiyonu direk kontak ile bulaşır. Inkübasyon periyodu ortalama 3-4 aydır, fakat 1 ay ile 2 yıl arasında değişir.
Skuamoz epitelde virüsün replikasyonu bazal tabaka hücrelerinde başlar. Bu epidermisin tüm tabakalarındaki hücrelerde proliferasyona neden olur. Sonuçta serviksin skuamöz epitelinde akantoz, parakeratoz ve hiperkeratoz gelişir.
HPV infeksiyonu ile etkilenmiş keratinositler piknotik, büzüşmüş nükleuslu, perinükleer haloları bulunan büyük yuvarlak hücreler halinde görülür ve bu görünümdeki hücrelere “koilosit” adı verilir.
Keratinositin sürekli bölünmesi yönünde uyarı alması ve genetik materyeli bozulsa dahi ölememesi uzun bir süreç sonunda (10-20 yıl) infekte keratinositten malignite gelişimine neden olur.
Onkojenik HPV’lerde insan keratinositlerini ölümsüzleştirerek kansere neden olan E6 ve E7 adı verilen gen ürünleridir. E6, P53, E7 ise retinoblastom tümör suppressor geni etkisiz hale getirir.
E1 ve E2, viral DNA replikasyonunu düzenlerler, infekte edilen hücrenin proliferasyonunu uyarır. L1 geni major kapsit proteinini kodlar (kapsidin %80’ini oluşturur), L2 geni minor kapsit proteinini kodlar.
| Serviks karsinomu | |
| Düşük risk | HPV6 ve 11 |
| Kondyloma akümilata | |
| Sigara | |
| Orta düzeyde risk | HPV31, 33 ve 35 |
| HIV infeksiyonu | |
| Yüksek risk | HPV 16 ve 18 |
Servikal Invazif Karsinom
% 95 skuamöz hücreli karsinomdur. Çoğunlukla SIL zemininden gelişir. Bu nedenle serviks karsinomunun erken yakalanması jinekolojik muayene ve PAP smear ile mümkündür. Düzenli PAP smear takibi sonrası (tarama testi olarak kullanılması ile) serviks karsinomu anlamlı oranda azalmıştır.