Tek başına “polip” terimi selim bir tümörü tanımlar, eğer habis bir tümör içindeki polipoid projeksiyonlar tanımlanacak ise mutlaka “polipoid kanser”, “polipoid habis tümör” gibi habis olduğunu gösterecek ekler ile bir arada kullanılmalıdır.
Habis tümörler insanda karsinomlar (epiteliyal kökenli), sarkomlar (mezankimal kökenli), lenfoma / lösemiler, germ \ hücresi kaynaklı tümörler beyin tümöderi olarak kökenine göre gruplara ayrılır.
Glandüler epitelin selim tümörü adenom, habis tümörü adenokarsinomdur (barsak, endometriyum tümörleri bunlara örnektir).
Yassı epitelin selim tümörü skuamöz hücreli papiHom, habis tümörü skuamöz hücreli karsinomdur. (epidermoid karsinom, yassı epitel hücreli karsinom).
Değişici epitelin selim tümörü değişici epitel hücreli papillom; habis tümörü değişici epitel hücreli karsinomdur.
Mezankimal tümörler köken aldıkları dokuya göre adlandırılırlar. Düz kas kökenli selim tümör; leiomiiyom, malign tümör; leiomiyosarkom, çizgili kas kökenli rabdomiyom, rabdomiyosarkom, kemik kökenli osteosarkom gibi.
Farklı tümör tanımlamaları
Mikst tümörler tek bir germ hücre tabakasından kaynaklanan, fakat birden fazla parankimal hücre tipi içeren bifazik tümörlerdir. En iyi örnek tükrük bezinin mikst tümörüdür, (pleomorfik adenom) burada izlenen farklı morfolojide epiteliyal hücreler, duktus epitelinin veya myoepiteliyal hücrelerin farklı diferansiyasyonlarından kaynaklanır. Ayrıca tümöral hücrelerin arasında kıkırdağı anımsatan kondroid bir stroma bulunur.
Habis mikst tümör (karsinosarkom) tanımlaması ise aynı tümörde karsinom ve sarkomun iç içe bulunmasıdır (bifazik habis tümör). Karsinosarkomlar en sık uterusta saptanır ve habis mikst mezodermal (müllerian) tümör olarak adlandırılır.
Teratomlar birden fazla germ hücre tabakasından kaynaklanır ve kimi olgularda her üç germ tabakasının parankimal hücrelerini de bir arada içerir (ektoderm: deri, nöral doku; endoderm: barsak ve bronş benzeri yapılar; mezoderm: kemik, kıkırdak gibi). Bu tümörler totipotansiyel hücrelerden kaynaklanır ve sıklıkla testis ve overde izlenir; ancak orta hat boyunca her yerde görülebilirler.
Over teratomu tamamen matür elemanlardan oluşmuş ise matür teratom (sıklıkla kistiktir ve matür kistik teratom olarak adlandırılır) adını alır ve selim kabul edilir; dermoid kist tanımlaması geniş alanlarda matür deriden (ve diğer matür elemanları da içerebilir) oluşan teratomu tanımlar; selim bir lezyondur. Overin germ hücreli tümörlerinin %90’lnl oluştururlar.
Eğer bir over teratomunda immatür eleman özellikle de immatür nöral doku (nöroepiteliyal doku) saptanırsa habis ve kötü prognozlu olarak kabul edilir.
Testis teratomları 0-5 yaş arasında ise hemen daima (immatür eleman içersin ya da içermesin) selim seyirlidir. ve testisin çıkarılması kür sağlar. Aksine testis teratomları 20 yaş üstünde saptanırlarsa hemen daima habis seyirlidir. (immatür eleman içersin ya da içermesin). Testis teratomlarında prognozu en iyi gösteren bulgu tanıanındaki hastanın yaşıdır.
Blastomlar dokuların fetal analoglarına benzer immatür hücrelerden çıkan tümörlerinin adlandırılmasında kullanılır. Retinoblastom, nöroblastom, medülloblastom, hepatoblastom, pulmoner blastom, pankreatoblastom gibi blastik tümörlerin hemen hepsi habisdir.
Fakat kondroblastom, hemanjioblastom ve osteoblastomun selim tümörler olduğu unutulmamalıdır.
Non-neoplastik iki lezyon olan koristom ve hamartom tümöre benzer şekilde tanımlanmaktadır.
Koristom
Normal doku görünümdeki ektopik artıklardır. ince barsak mukozasındaki nodüler pank-reatik hücre adaları, nazal kavitede ektopik beyin do-kusunun bulunması ve adrenal hücrelerinin böbrek kapsülü altında bulunması gibi.
Hamartom
Hamartomlar temelde bir malformasyondur, bir dokuda bulunması gereken öğelerin disorganize ve kitle oluşturacak tarzda bulunmasıdır.
Akciğerde; kan damarları, bronşlar ve kıkırdağın disorganize şekilde tümöral kitle oluşturarak bir arada bulunması “akciğerin kondroid hamartomu” olarak adlandırılır. Sıklıkla erişkin yaşta ve akciğerin üst yarısında iyi sınırlı (radyolojide patlamış mısır benzeri kalsifikasyon ve iyi sınırlı kitleler-“coin lezyon”) lezyon olarak izlenir.