İnvazif Meme Kanseri İçin Klasik Prognostik Kriterler | |
Tümör Faktörleri | Hasta Faktörleri |
Lenf nodu durumu | Yaş |
Tümör boyutu | Menapozal durum |
Histolojik/nükleer grade | Aile hikayesi |
Lenfatik/vasküler invazyon | Önceden meme kanseri varlığı |
Patolojik evre | İmmünsüpresyon |
Hormon reseptör durumu | Beslenme |
DNA içeriği (ploidi, S fazı oranı) | Önceden kemoterapi |
Yaygın intraduktal komponent | Radyoterapi hikayesi, varlığı |
Histolojik tip | 5 yıllık sağkalım (%) | 10 yıllık sağkalım (%) |
İnfiltratif duktal | 54 | 38 |
Lobüler | 50 | 32 |
Medüller | 63 | 50 |
Komedo | 73 | 58 |
Kolloid (musinöz) | 73 | 59 |
Papiller | 83 | 56 |
Tübüler | >90 | >90 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
GEBELİK VE LAKTASYONDA MEME CA Gebelikte ortaya çıkan meme kanserleri de aynı gebe olmayan hastalardaki gibi tedavi edilmelidir. Tedavi: Evre I ve II de hamileliğin sonlanması hastalığın yönlendirilmesine hiçbir fayda sağlamaz. Prognoz, hamile olamayanlarla aynıdır. Gebeliğin sonlandırılmasının hastalığın iyileşmesinde herhangi bir rolü yoktur. Ancak ilerlemiş vakalarda agresif tedaviye izin verilir.
PAGET HASTALIĞI:
Meme başında kronik egzamatoid erüpsiyon görülür.
İntraduktal karsinomun deri altına yayılmasıdır.
Epitelyal yayılımla meme başının ve aerolanın epidermisini tutar
Klinik Yanma Kaşınma Hassasiyet Ara sıra kanama olur
Palpabl subaerolar kitle sıktır Tanı
Meme başı ve ilişkili subaerolar kitlenin biyopsisi tanısaldır
Tedavi
Meme ca gibi
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
KADIN HASTALIKLARI |
KADIN GENİTAL SİSTEM ANATOMİSİ Kadın dış genital organlarının tümüne Vulva (pudendum) adı verilir. A- DIŞ GENİTAL ORGANLAR: Mons pubis (Mons veneris): Simfiz pubisin önünde uzanan deri altı yağ dokusundan zengin kabarıklıktır. Puberte döneminde bu bölgede kıllanma başlar. Labium majus pudendi:Mons pubisden perineye uzanan deri kıvrımlarıdır. Embryolojik olarak erkekdeki skrotum karşılığıdır. Dış yüzleri pigmentli olup puberteden sonra kılla kaplanırlar, iç yüzleri ise düzdür. Sebase, apokrin ve ekrin bezler bakımından zengindir. Lig. Rotundum (teres uteri-round ligament) labium majusun ön parçasında deri ve yağ dokusu içinde sonlanır. Labium minus pudendi (Nymphae):Labium majuslar ayrıldığında ortaya çıkan deri kıvrımlarıdır. Çok katlı yassı epitel ile örtülü olan bu doku, sebase follikül, ter bezleri, nöral ve vaskuler yapılardan zenginken, kıl follikülü içermez. Labiumlar aşağıda belli belirsiz bir kıvrımla birleşirler ve frenulum labiorum pudendi adını alırlar. Bu alanın altında kalan cilt katlantısına fourchette adı verilir. Klitoris:Erektil bir doku olup erkekteki penisin karşılığıdır. Labium minusların iki yaprağı arasında yer alır. Vestibül (Introitus):Labium minusların arasındaki açıklıktır. Yukarıda klitoris, aşağıda frenulum labiorum pudendi ve yanlarda labium minuslarla çevrilidir. Çok katlı yassı epitelle döşelidir ve çok sayıda glandulae vestibulares minör içerir. Vajina, ostium üretra eksterna ve bartolin bezlerinin kanalları bu alana açılır. Orificum üretra eksternum:Klitorisin altında, mesane yolunun dış deliğidir. Bulbus vestibuli:Ostium vajinanın her iki yanında labium minusların altında yer alan erektil dokulardır. Arka uçları bartolin bezleriyle komşudur. Ön uçları birbirleri ile birleşerek glans klitorisin yapısına karışırlar. Üstleri M.bulbokavemozus ile örtülüdür. Glandula vestibularis majör (Bartolin bezleri):Ostium vajinanın her iki yanında M.bulbokavernozus altında yer alırlar. Her bez bir kanal ile hymenin dış tarafında hymen ile labium minus arasındaki oluğa açılır . Salgısı sadece koitus sırasında akar ve vajinanın kayganlığını sağlar. Erkekteki karşılığı Cowper bezleridir. Glandula vestibularis minör (Skene bezleri-paraüretral bezler):Orificum üretra eksternumun sağ ve soluna açılan ve mukus salgılayan bezlerdir. Gonore enfeksiyonu sonucunda retansiyon abseleri oluşurken; trikomonas için de bir yerleşme yeridir. Erkekteki karşılığı prostat bezi olarak kabul edilir. Hymen Feminus:Meatus urinariusun altında, vajina alt kenarlarını çevreleyen mukoza kıvrımıdır. Genellikle ilk koitusla deflore olurken bazen ancak doğumda yırtılırlar. Doğumdan sonra kalan hymen artıklarına caruncula hymenales (caruncula myrtiformis) denir . Anatomik olarak hymenin değişik şekilleri bulunur (anuler, septalı, kribriform, paröz vb). Perine:Pelvisi alttan kaplayan kas ve fasiadan oluşmuş tabakadır. Önde simfiz pubis, yanlarda tuber ischiadicumlar ve lig. sacrotuberale arkada ise koksiks arasında kalan eşkenar dörtgen şeklindeki bölgedir. Bu bölge tuber ischiadicumlar arasından geçen transvers bir hat ile 2 bölüme ayrılır. Öndeki üçgene trigonum ürogenitale, arkada kalan üçgene de trigonum anale adı verilir. Ürogenital trigonun kasları;
- M. Transversus perinei superficialis
- M. İschiocavernosus
- M. Bulbocavernosus
- M. Transversus perinei profundus
Anal trigonun kasları;
- M. Levator ani
- M. Sphincter ani ekstemus
Dış genital organların kanlanması a.iliaca intemanın uç dalı olan a.pudenda interna ve femoral arterin dalı olan a.pudenda eksterna’dan sağlanır. Venöz drenajı internal pudental verilere olur. İnnervasyonları ise n.pudendus’dan olur. B- İC GENİTAL ORGANLAR: Vajina:Vulvayı uterusa birleştiren, ön duvarı 7 arka duvarı 9 cm. uzunluğunda, 2-3 cm. genişliğinde fibromüsküler bir kanaldır. Vajina uterusun portiosu etrafında sonlanır ki bu düzlem hemen hemen pelvis girimine paraleldir. Vajen içinde kalan portio uteri ile vajen duvarı arasındaki çıkmazlara forniks vaginae adı verilir. En derini posterior forniksdir ve bu da cul de sac (Douglas) ile komşudur. Vajenin ön duvarı trigonum vesicale ve üretra ile, arka duvarı ise douglas ve rektum ile komşudur. Vajen mukozası, tipik çok katlı, non-keratinize yassı epitel ile döşelidir.
Vajen mukozası nonkeratinize çok katlı yassı epitelden oluşur ve bez içermez. Bez olmamasına rağmen flour albus denilen bir sekresyon ile ıslaklığı sağlanır. Bu sekresyon, primer olarak endoservikal ve bartholin bezlerinin sekresyonları ile epitel transudasyonu ve ölü epitel hücrelerinden oluşur. Vajen ön ve arka duvarında çok sayıda enlemesine mukozal kıvrımlar mevcut olup bunlara columna rugarum denir. Kavernöz doku ihtiva eden bu yapılar menapozdan sonra ortamda östrojen bulunmaması nedeniyle yassılaşıp silinirler. Vajenin kanlanması; a.iliaca internanın dalı olan a.vaginalis tarafından sağlanır. Uterus (Metra-Hystera):Uterus, mesane ile rektum arasında yer alan kas yapısında bir organdır. Uterus; doğurmamışlarda, 4x6x8 cm ebadında ve 40-50 g. ağırlığındadır. Corpus ve coilum (serviks) olmak üzere 2 kısımdan oluşur. Uterusun corpusu değişik bölümlere ayrılır. Endoservikal kanal ile birleştiği bölgeye isthmus, tubalar ile birleştiği bölgeye kornu ve tepe kısmına da fundus adı verilir. Uterus antevert, antefleks pozisyonundadır. Fleksiyon, uterus corpusunun uzun aksı ile serviks arasındaki açı iken; versiyon ise uterus ile vajen arasındaki açıdır. Uterusun içindeki boşluk cavum uteri adını alır. Serviksin vajen içine uzanan kısmına portio vaginalis uteri adı verilir. Porsiyonun dış yüzünde eksternal os ve cavum uteri ile birleştiği iç yüzünde de internal os bulunur. Bu iki açıklık arasında kalan kanal, endoservikal kanal olarak adlandırılır ve yaklaşık 2-3 cm uzunluktadır.
Uterus üç tabakadan oluşur. Seroza tabakası (perimetrium), mezotel ve ince gevşek bağ dokusundan meydana gelir. Kas tabakası (myometrium), üç adet düz kas bölümünden oluşur. Mukoza tabakası (endometrium), bazal (1/3) ve fonksiyonel (2/3) tabakadan oluşur. Endometrium salgı yapan silyalı tek katlı prizmatik epitelle döşelidir ve endoservikal kanalda da bu tek katlı prizmatik epitel devam eder. Eksternal ostiuma yakın kanalı döşeyen prizmatik epitel, portio vaginalis yüzeyine geldiğinde çok katlı yassı epitele dönüşür. Bu geçiş bölgesine (squamocolumnar bileşke) transizyonel zon denir. .
Uterusun ön yüzü periton ile örtülüdür ve periton isthmusa kadar uzanarak buradan mesaneye atlar. Uterus ile mesane arasında oluşan bu çıkmaza ekscavatio vesicauterina adı verilir. Uterusun arka yüzü de periton ile örtülüdür. Bu periton da arkada vajina sınırına kadar uzanır ve buradan rektuma atlar. Uterus ile rektum arasında oluşan bu çıkmaza da ekscavatio rectouterina (Douglas çıkmazı) adı verilir.
Uterusu besleyen A.uterinalar, A.iliaca internadan (hipogastrik arter) ayrılır. Seyri sırasında servikse girerken üreterler ile çok yakın seyrederler. Uterin arterler, myometriumun yüzeyel tabakasına giden arkuat arterlere, bunlar da myometriumun derin tabakasına giden radial arterlere ve endometriuma giden spiral arterlere ayrılırlar.
A. İliaca interna’nın (hipogastrik arter) dalları: Ön dal
Uterin
Umbilikal
Obturator
İnternal pudendal
Middle vezikal
Middle rektal
Vajinal
İnferior gluteal
Arka dal
Superior gluteal
Lateral sakral
İliolumbar
Tuba Uterina (Fallop tüpleri)Överlerle uterus arasındaki 7-12 cm. uzunluğundaki boru biçiminde organlardır. Dört bölümden oluşur. Overe en yakın olan genişlemiş kısma infundibulum adı verilir. Bunun hemen ucunda yer alan saçak şeklindeki uzantılara ise fimbria denir. Bunlardan en uzun olanına fimbriae ovanca(Richard fimbriası) adı verilir. Ovumdan atılan oosit fimbrialar tarafından yakalanır. İnfindibulumdan sonra gelen kısma ampulla denir ve bu bölüm tubanın en uzun ve en geniş bölümüdür. Oosit ve spermin birleşerek döllenmenin olduğu bölümdür. Ektopik gebeliklerin en sık görüldüğü bölümdür. Bunu takip eden daha kalın duvarlı olan bölüm ise isthmus adını alır. Uterusa en yakın olan bu bölüm de ektopik gebeliklerin ikinci en sık görüldüğü yerdir. Tubanın en dar yeri olan ve intramural olarak yer alan kısma ise interstitialis adı verilir. Tuba uterinanın mukozası silialı kolumnar epitel ile döşelidir. Kanlanması A.ovarica ve A.uterinadan gelir, her iki arter mesosalpinksde anastomoz yapar. Ovarium:Overler genellikle 5x3x3 cm. boyutundadır. Overler hilus adı verilen bölgeden mezenterleri ile lig.latuma bağlıdırlar. Overin tüm damar ve sinir yapıları hilusdan girer. Bu bölgede mezonefrik kalıntılar da bulunabilmektedir. Overlerin korteks ve medulla olmak üzere iki kısmı vardır.