Cardiobacteriumtürleri gram negatif, küçük, fermentatif, indol ve oksidaz pozitif bakterilerdir. Karbondioksitli ortamlarda, zengin besiyerlerinde uzun sürede ürer. Cardiobacterium hominis’in insanda oluşturduğu tek enfeksiyon endokardittir. Bakteri normal üst solunum yolu florasında bulunur.
Ağız hastalıkları veya diş girişimlerinden sonra, önceden var olan kalp hastalığı zemininde subakut endokardit oluşturabilir. Tedavisinde ilk seçilecek ilaç penisilindir.
Eikenella cinsi içinde bulunan Eikenella carradens hareketsiz, sporsuz, nonfermentatif, fakültatif anaerop, gram negatif basillerdir. Ürernek için %5-10 CO2‘ye gerek duyar ve 48 saatte ürerler. Agar plaklarında, kolonilerin altında oluşturduğu çukurlaşma tipiktir.
İnsan ağız florasında bulunur. İmmünsupresif hastalarda ve ağız boşluğu ile temasa neden olan travmalar sonrası fırsatçı enfeksiyonlara neden olur. Bu nedenle insan ısırıkları ile ortaya çıkan yara enfeksiyonlarından da sorumludur. Bakteri penisilin ve ampisiline duyarlıdır.
ZOONOTİK GRAM (-) BASİLLER
Zoonozlar, hayvanlardan geçen organizmaların neden olduğu insan hastalıklardır.
Tıbbi önemi olan 4 zoonotik Gram (-) basil vardır:
Brucella
Francisella tularensis
Yersinia pestis
Pasteurella multocida
BRUCELLA
Brucella türleri bruselloza (ondülan ateş) neden olur.
Gram (-), hareketsiz, sporsuz, kapsülsüz basillerdir.
Brucella’nın 3 büyük insan patojeni vardır:
B. melitensis (keçi-koyun); en sık etkendir.
B. abortus (sığır)
B. suis (domuz)
B.canis (köpek)
Özellikler
Brusellalar hücre içi parazitleridir.
Eksotoksinleri yoktur.
Brucella enfeksiyonunun patogenezinde rol alan en önemli virülans faktörü bakterinin hücre içinde yaşayabilme özelliğidir.
Bakteri vücuda ya kantamine süt ve süt ürünlerinin alınması veya mezbahane gibi bir işyerinde doğrudan temasla deriden bulaşır.
Brucellada korunmada en etkili yöntem pöstorizasyon’dur.
Bakteri RES’e yani lenf düğümleri, karaciğer, dalak ve kemik iliğine yerleşirler.
En sık saptanan fizik muayene bulgusu hepatosplenomegalidir.
Enfeksiyonun seyri sırasında pansitopeniye sık rastlanır.
Bakteriye karşı konakçı yanıtı fokal abse ve granülom şeklindedir.
İnkübasyon süresi 10-30 gündür.
Hastalığa adını veren ondülan ateş hastaların az bir bölümünde görülür.
En ölümcül komplikasyon kardittir. En sık rastlanan komplikasyon osteomyelittir (En sık sakroiliak eklemde – %20-60).
İnsanda abortusa neden olmaz, fakat hayvanda abortus yapabilir.
Brusellozisin 3. haftasında antikor yanıtı iyi gelişir.
Bruselloziste kullanılan tüp aglütinasyon testine Wright testi adı verilir.
1/160’ ın üzerindeki titreler ve titrede 4 kat artış pozitif kabul edilir. Eğer serumda yüksek miktarda antikor varsa aglutinasyon görülmez buna prozon olayı denir.
ELISA ile antikor ölçümü yapılabilir.
Rose Bengal testi özel bir boya ile brusella antijenlerini kullanarak yapılan basit bir lam aglutinasyon testidir.
Brusellaya karşı oluşan bağışık yanıtta hücresel bağışıklık daha önemlidir. Brucella’da kemik iliği ve kan en iyi kültür materyalidir, fakat kronik brusellada bakteri izole edilemez tanı seroloji ile konur.
Tedavide
tetrasiklin (4-5 hafta)
rifampisin
streptomisin kombine olarak kullanılmalıdır.
FRANCİSELLA
Gram(-) kokobasildir
Zoonotik bir hastalıktır
Zorunlu aeroptur
Beta laktamaz (+)’dir
Bipolar boyanır. Kene ile bulaşır
Françis besiyerinde sistein varlığında ürer (BCYE besiyeri).
Antifagositer kapsül major virulans faktördür.
İntrasellüler yerleşimlidir.
Tek bir immünolojik tipi vardır.
Tularemi (Avcı hastalığı):
Ülseroglandüler, en sık görülen formdur (% 75-85). Deri enfeksiyonudur.
Tifoidal form ise en mortal formdur. LAP ve ülser olmadan sepsis semptomları vardır.
Orofaringeal form ülkemizdeki en sık görülen formdur.
Mukoza ve sıyrıklardan bulaşır.
Bölgesel LAP bulunur.
Semptomlar
Ani başlangıçlı ateş, başağrısı
Ağrılı lokal adenopati
Sırt ağrısı, terleme
Anoreksi, bitkinlik ve titreme
Tedavi
İnsanlarda kullanılan canlı attenüe aşısı vardır
İlk seçenek ilaç streptomisindir